Пальцоўка - рэгіянальная назва свіной каўбасы на Гродзеншчыне - традыцыйнага беларускага мяснога прадукту. Скарочана ад назвы "пальцам пханая каўбаса", што сведчыць пра першапачатковы тэхналагічны працэс яе вырабу. У наш час мяса перакручваюць на мясарубцы, што некалькі зніжае смакавыя якасці вырабу. Лічыцца святочнай каўбасой, бо і сёння пальцоўку можна часта сустрэць на калядных сталах або на вяселях. Сустракаецца ў пісьмовых крыніцах з часоў ВКЛ. Сярэдзіна XVIII ст. была часам росквіту спажывання каўбасы ў Беларусі. У час панавання ў ВКЛ і Польшчы манархаў з саксонскай дынастыіі Ветынаў - Аўгуста II Моцнага і Аўгуста III - добры шляхецкі кухар мусіў умець гатаваць з каўбасы 12 страваў, а магнацкі - 24. Пра рост спажывецкага дабрабыту ў тыя часы сведчаць прымаўкі: "За караля Саса еш, пі і папушчай паса" або "За караля Саса - лыжкай каўбаса". У 1856 г. Ганна Цюндзявіцкая ў "Літоўскай гаспадыні" змясціла рэцэпты 11 відаў каўбасаў. У савецкія часы, калі ў БССР існаваў каўбасны з натуральных інгрэдыентаў на Гродзеншчыне.

​

​

Прыгатаванне

Для вырабу пальцоўкі бяруць мяккае свіное мяса з лапатак і

іншых частак нават паляндвіцу, дробна рэжуць на кавалкі,

дадаюць парэзанае сала, соль, часнок, каляндру і іншыя спецыі,

перамешваюць і гэтым месівам шчыльна начыняюць тонкія свіныя

кішкі. 

​

Пальцоўка
(рэцэпт)

1. Пасля таго, як закалолі свінню, мяса павінна астыць, таму яго выносяць на мароз. Робіцца гэта для таго, каб яно потым добра рэзалася на дробныя кубікі. Важна, каб мяса было менавіта астылае, а не замарожанае, бо ў апошнім выпадку значна зніжаецца якасць прадукту – набітыя марожанымі кубікамі кішкі хутка пачынаюць цвісці і не захоўваюцца доўга. 2.Падрыхтаваць кішкі: вывярнуць, счысціць з іх слізь да празрыстасці, а затым пакласці у падсоленую ваду.

3. Падрыхтаваць спецыі: патаўчы ў ступцы муштарду, каляндру, перац, соль, часнок. Апошні рэжуць вельмі дробна – 5 зубкоў на 1 кг мяса, астатняе дадаюць па густу. 

4. Мяса на пальцоўку абрэзваецца з рэбраў і хрыбта, часам дадаюць і мяса з лапаткі.

5. У мяса дадаць спецыі. Усё перамяшвць і пакінуць для прапіткі на 3 гадзіны.

6. Падрыхтаваным месівам набіць кішкі. Гатовую пальцоўку звязаць кольцамі вызначаных памераў і павесіць на круглы кій на 2 дні для прасушкі, а затым паварочваць, каб яна прасохла зверху і знізу.